هرآنچه که باید راجع به پیوند کبد بدانیم - موسیقی آتش

به گزارش موسیقی آتش، زمانی که کبد دیگر کارکرد نرمالی ندارد، پیوند کبد می تواند زندگی شما را نجات دهد. پیوند کبد برترین درمان بیماری های مزمن کبدی است که به مرحله انتهایی رسیده اند و درمان دیگری برای آن ها امکان پذیر نیست.

پیوند کبد چیست؟

کبد؛ این عضو بزرگ عملکردهای بسیار زیادی در تنظیم مواد موجود در خون بر عهده دارد. بعلاوه این عضو ترکیبات شیمیایی مختلفی را در بدن ترشح می نماید که هر یک وظیفه خاصی را بر عهده دارد.

کبد، این عضو بسیار مهم، ممکن است در اثر بیماری های مختلف از کار افتاده و فعالیت طیبیعی خود را نداشته باشد. در این صورت تنها راه به جای مانده برای پزشکان پیوند کبد است زیرا بر خلاف قلب مصنوعی یا دستگاه دیالیز که کار کلیه را انجام می دهد، تا به امروز هیچ وسیله مصنوعی ساخته نشده که بتواند حتی بخشی از عملکردهای کبد را در بدن انجام دهد.

در ایران در طی 25 سال اخیر پیوند کبد در سطح وسیعی صورت گرفته است که از این میان گروه سنی 46 تا 55 سال بیشترین دریافت نمایندگان (20 در صد) بوده اند.

شرایط سنی دریافت نمایندگان کبد به دلیل حیاتی بودن کبد ، محدودیت خاصی ندارد اما هنگامی که نوع جراحی، پیوند کبد از فرد زنده باشد، اهدانمایندگان زنده کبد باید بین 18 تا 60 سال سن داشته باشند.

خطر مرگ در پیوند کبد بسیار کم است به طوری که در یک مطالعه از 41 هزار و 324 نفر گیرنده کبد، 38 هزار و 293 بیمار تا روز سی ام پس از پیوند (یعنی حدود 93%) زنده ماندند.1

دلیل پیوند کبد

افراد نمی توانند بدون کبد زندگی نمایند. اگر کبد به درستی کار نکند، ممکن است احتیاج به پیوند وجود داشته باشد. در مرحله آخر بیماری کبد (نارسایی مزمن کبدی)، پیوند کبد توصیه می گردد. نارسایی مزمن کبدی، بیماری جدی و تهدید نماینده زندگی است.

سیروز یکی از علل شایع بیماری مرحله آخر کبدی است که مزمن خوانده می گردد. زمانی اتفاق می افتد که بافت سالم کبد با بافت اُسکار جایگزین گردد؛ این باعث می گردد که کبد به درستی کار نکند. سایر بیماری هایی که ممکن است منجر به مرحله نهایی بیماری کبد شوند، عبارتند از:

نکروز حاد کبدی

این زمانی است که بافت در کبد می میرد. دلایل احتمالی شامل عفونت حاد و واکنش به دارو یا سموم است.

آترزی صفراوی

یک بیماری نادر از کبد و مجاری صفراوی که در نوزادان تازه متولد شده رخ می دهد.

هپاتیت ویروسی

هپاتیت B یا C از علل شایع آن است.

بیماری های متابولیک

بی نظمی هایی که فعالیت شیمیایی سلول های تحت تأثیر کبد را تغییر می دهد.

سرطان های اولیه کبد

این تومورهای سرطانی از کبد آغاز می شوند.

هپاتیت خود ایمنی

قرمزی یا تورم (التهاب) کبد. این زمانی اتفاق می افتد که سیستم مبارزه با بیماری بدن (سیستم ایمنی بدن) به کبد حمله می نماید.2

اقدامات قبل از پیوند کبد چیست؟

برای افرادی که دچار مشکل کبدی هستند با انجام آزمایشات کراتینین، بیلی روبین، و INR، امتیاز اولویت دریافت کبد مشخص می گردد. این امتیاز در بزرگسالان، (الگوی مرحله نهایی بیماری کبد) MELD و در بچه ها (مرحله نهایی بیماری کبد در خردسالان) PELD نامیده می گردد.

افراد احتیاجمند پیوند بر اساس اولویت این امتیاز و زمان اعلام احتیاج، در نوبت دریافت کبد قرار می گیرند. در صورت یافت شدن کبد از فردی که انطباق با بیمار دارد سریعا فرد بیمار به بیمارستان احضار و آزمایشات برای تست مقدار انطباق و آزمایشات قبل از عمل از فرد گیرنده به عمل می آید و در صورت انطباق و تایید بلا مانع بودن جراحی، عمل پیوند انجام می گردد.1

عمل جراحی پیوند کبد چگونه انجام میگردد ؟

این عمل به دلیل پیچیدگی آن بین 6 تا 12 ساعت طول می کشد. در طی این عمل علاوه بر تعویض کبد بیمار با کبد سالم، لوله هایی به فرد گیرنده وصل می گردد.

اولین آن ها، لوله ای است که از دهان به نای وارد می گردد و عمل تنفس فرد با آن صورت می گیرد و دستگاه خاصی هوا را به ریه فرد پمپ می نماید. لوله دیگر از بینی به معده گیرنده وارد شده و ترشحات و محتویات معده از این طریق تخلیه می گردد تا به بخش پیوند شده آسیبی نرسد.

چند لوله هم در داخل شکم نصب می شوند تا مایعات اطراف کبد تازه را از حفره شکم خارج کند. بعلاوه گاهی لوله ای بنام T در مجرای صفرایی قرار می گیرد تا صفرا را به خارج شکم راهنمایی کند. این لوله ها پس از چند روز تا چند هفته به مرور از بدن خارج می شوند و فرد پس از آن می تواند به زندگی عادی خود بازگردد.3

عوارض پیوند کبدجراحی پیوند کبد عوارض مهمی را شامل می گردد. خطرات مربوط به این روش عبارت اند از:

عوارض مجاری صفراوی، از جمله نشت مجاری صفراوی یا کاهش مجاری صفراوی

خون ریزی

لخته شدن خون

از کار افتادن کبد اهدا شده

عفونت

رد کبد اهدا شده

سردرگمی روانی یا تشنج

عوارض طولانی مدت ممکن است شامل عود بیماری کبد در کبد پیوند شده باشد.3

بعد از پیوند کبد چه اتفاقی می افتد؟بعد از جراحی ممکن است چند ساعت قبل از انتقال به بخش مراقبت های ویژه (ICU) به اتاق بهبودی منتقل شوید. چندین روز در ICU از نزدیک تحت مراقبت خواهید بود.

مانیتور ها ضربان قلب، فشار خون، مقدار تنفس و سطح اکسیژن را نشان می دهند. باید 1 تا 2 هفته یا بیشتر در بیمارستان بمانید.

به احتمال زیاد لوله ای در گلو خواهید داشت. این امر به این دلیل است که می توانید با یاری دستگاه (دستگاه تنفس) نفس بکشید تا زمانی که بتوانید به طور طبیعی نفس بکشید. بسته به شرایط خود ممکن است برای چند ساعت یا چند روز به لوله تنفس احتیاج داشته باشید.

ممکن است یک لوله پلاستیکی نازک به وسیله بینی به معده وارد نمایند تا هوای بلعیده شده از بین بروند. وقتی روده ها دوباره به طور عادی آغاز به کار می نمایند، لوله خارج می گردد. تا زمانی که لوله برداشته نگردد، نمی توانید غذا بخورید یا بنوشید.

برای آنالیز کبد تازه، اغلب از خون نمونه گرفته می گردد. آن ها بعلاوه آنالیز می نمایند که کلیه ها، ریه ها و سیستم گردش خون به خوبی کار نمایند.

ممکن است آنتی بیوتیک دریافت کنید. هنگامی که لوله های تنفس و معده برداشته شد و ثبات یافت، ممکن است خوردن مایعات را آغاز کنید و به آرامی آغاز به خوردن غذاهای جامد کنید. تیم پیوند به فرد می آموزد که چگونه هنگام بازگشت به خانه از خود مراقبت کند.2

برای جلوگیری از پس زدن کبد چه کاری باید انجام گردد؟

باید بقیه عمر خود را از دارو بهره ببرید تا کبد پیوندی در بدنتان سالم بماند. به این داروها، داروهای سرکوب نماینده سیستم ایمنی گفته می گردد. آن ها پاسخ سیستم ایمنی بدن را ضعیف می نمایند. هر فرد ممکن است به داروها واکنشی متفاوتی نشان دهد و هر تیم پیوندی داروهای مختلفی را ترجیح می دهند.

این داروهای تازه همواره ساخته و تأیید می شوند. پزشک یک طرح درمانی دارویی درست برای فرد ایجاد می نماید. در بیشتر موارد در ابتدا چند داروی ضد رد مصرف می کنید. دوزها بسته به نحوه پاسخ فرد به آن ها اغلب تغییر می نمایند.

از آنجا که داروهای ضد رد سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر قرار می دهند، افرادی که پیوند کبد انجام می دهند، بیشتر در معرض خطر عفونت هستند. بعضی از عفونت هایی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند، عبارتند از:

عفونت مخمر دهانی (برفک)

تبخال

ویروس های تنفسی

طی چند ماه اول پس از جراحی، باید از تماس با جمعیت یا هر کسی که به عفونت مبتلا است اجتناب کنید. هر فرد ممکن است علائم مختلف طرد شدن کبد را داشته باشد. بعضی از علائم رایج رد شدن کبد عبارتند از:

تب

زردی پوست و چشم (زردی)

ادرار تیره رنگ

خارش

شکم متورم یا دردناک

احساس خستگی زیاد

سردرد

معده ناراحت

علائم رد شدن ممکن است مانند سایر مسائل سلامتی را نیز به همراه داشته باشد. در خصوص هر گونه نگرانی با تیم پیوند خود صحبت کنید. مهم است که آن ها را ببینید و اغلب با آن ها صحبت کنید.3

پی نوشت ها

1.www.darmankade.com

2.www.drdr.ir

3.www.resaa.net

منبع: راسخون